[Recenzja książki] Jane Austen - "Rozważna i romantyczna"

Autor: Jane Austen

Przekład: Anna Przedpełska-Trzeciakowska

Tytuł: Rozważna i romantyczna

Tytuł org.: Sense and Sensibility

Gatunek: Klasyka

Seria: Angielski ogród

Wydawnictwo: Świat Książki

Rok wydania: 2015

Ilość stron: 350

 Opis: Po śmierci męża pani Dashwood wraz z dziećmi opuściła ukochany dom i zamieszkała w posiadłości Barton. Dwie z jej córek - panny na wydaniu - choć różne pod względem charakterów, tak samo szukają szczęścia i miłości. Uczuciowa, impulsywna Marianna marzy o mężczyźnie szarmanckim, wrażliwym, lubiącym te same lektury co ona. Łagodna i rozważna Eleonora odda serce jedynie człowiekowi spokojnemu i odpowiedzialnemu. Niestety świat, którym - zamiast prawdziwych uczuć - rządzą pozycja społeczna i pieniądze, może boleśnie rozczarować te pełne uroku, ufne kobiety...

Klasyka. Na to słowo wiele osób przewraca oczami, bo kojarzy im się ono z czymś, co należy poznać, bo tak wypada, bo tego oczekuje społeczeństwo. Jeśli chodzi o klasykę światowej literatury, człowiek wzdycha, bo kojarzy mu się to ze szkolnymi lekturami. Trzeba chcieć dać szansę temu, co budzi zachwyt już od lat, i wyrobić sobie własną opinię.

 "Duma i uprzedzenie" to pierwszy tytuł autorstwa Jane Austen, po który sięgnęłam, wpływ miało na to obejrzenie ekranizacji z 2005 roku.  Jako że ta powieść mi się spodobała – pan Darcy podbił i moje serce – postanowiłam dać szansę "Rozważnej i romantycznej", bo przecież taki tytuł nosi jedno z moich opowiadań. Chciałam przekonać się na własnej skórze, czy to określenie dwóch sióstr Dashwood jest trafne, czy to szufladkowanie nie jest zakłamaniem. Poniżej dowiecie się, co o tym myślę.

Jeśli ktoś sądzi, że kilka wieków temu żyło się nie lepiej, ale na innych prawach, ma rację. Ale to życie niekoniecznie było piękne. Ustawiane małżeństwa, byle tylko się wzbogacić, intrygi i plotki, długie podróże, koneksje i etykieta. To wszystko składało się na życie Eleonory i Marianny Dashwood. Urocze siostry, córki ojca z jegi drugiego małżeństwa – co już stanowiło pewne zakłócenie w społeczeństwie – szukają tego, czego wielu z nas szuka i dzisiaj: prawdziwej miłości.

Eleonora, starsza z nich, to dziewczyna rozważna i powściągliwa w okazywaniu emocji, ale szczera, mówiąca od serca, co myśli, ale robi to w taki sposób, by nikogo nie urazić. Polubiłam ją i jej zdrowy rozsądek. Została przedstawiona jako osoba wykształcona, kochająca rodzinę i pragnąca jej dobra. Jedyne, co mogło mi w niej przeszkadzać, to miejscami zbyt logiczne podejście do życia. Miewałam wrażenie, że właściwie to nie jest zakochana, a jedynie to sobie wymyśliła. Dopiero pewna komplikacja w historii pozwoliła mi ujrzeć istotę jej uczucia. Od tego czasu gorąco jej kibicowałam.

Drugim biegunem, tym pełnym uczuć, jest Marianna. Wraz z siostrą wchodzi na angielskie salony i dość szybko, w zabawnych okolicznościach poznaje kogoś, do kogo lgnie jej serce. Muszę przyznać, że o jej rozterkach czytało mi się odrobinę lepiej, bardziej wciągnęło mnie jej równie skomplikowane co siostry życie miłosne. Odrobinę niepokoiłam się o nią, kiedy zachorowała. Z całych sił trzymałam kciuki, by wszystko się u niej wyprostowało.

Z ręką na sercu mogę napisać, że pokochałam te siostry i gdybym poza swoją młodszą (którą siedzącą naprzeciwko mnie w hotelowym lobby gorąco pozdrawiam!) miała jeszcze takie, moje życie byłoby jeszcze ciekawsze.

Muszę oddać pani Austen, że w niewymuszony sposób opisała czasy, w których żyła, a panny Dashwood z nią. Realia osiemnastowiecznej Anglii porwały mnie ze sobą. Każdy opis zdarzeń, miejsc czy rozmowy stawały mi żywymi kolorami w głowie, wręcz zapragnęłam przenieść się w czasie, by doświadczyć tego na własnej skórze.

Plusem opowieści są również drugoplanowe postaci. Przyznam, że kilka z nich wydała mi się zbędna, niemniej są takie, które podbiły mnie swoim radosnym podejściem do życia. Miejscami bawiło mnie to, jak nie odbierają ironii i biorą ją za pewną opinię bądź puszczają ją mimo uszu. Nadały takiego lekkiego blasku całej historii. Za ich pojawienie się jestem wdzięczna.

Jeśli chodzi o wątki romantyczne, to trafiły w moje serce. Może to dlatego, że jestem masochistką i uwielbiam, kiedy miłość i bycie razem nie przychodzi łatwo, a złamane serce to dla mnie coś normalnego (tak, muszę być masochistką, skoro to lubię). Czasami w tych wątkach brakowało mi ikry, ale przecież przez cały czas nie mogą skakać iskry, prawda?

Za co jeszcze polubiłam "Rozważną i romantyczną"? Za intrygi i konsekwentne ich prowadzenie przez kolejne strony książki. Można by kolokwialnie rzecz, że się one ciągną jak flaki z olejem, ale ja dostrzegam tego potrzebę. Poza tym kto z nas choć raz ukrywał przez miesiące coś, co przypadkowo stało się jego udziałem, jednocześnie czując ból spoqodowany treścią tej tajemnicy? Kto z nas nie ukrywał swoich prawdziwych uczuć przed światem? Bohaterowie tej książki to normalni ludzie czujący to, co my współcześnie. Czasy może i się zmieniają, za to serca i uczucia ludzi - nie.

Czy jest coś, co nie przypadło mi do gustu? Mogłabym powiedzieć, że zachowanie dwóch postaci, ale to ich obecność, słowa i działania dodawały pikanterii opowieści. Za to napiszę, że musiałam pokręcić głową z niezadowoleniem nad zakończeniem jednego wątku - dość ważnego dla mnie jako czytelnika - który pani Austen potraktowała po macoszemu. Zaledwie trzy akapity na zakończenie, kiedy inny, podobny wątek ma kilka stron? Coś tu nie gra.

Jeśli mowa o języku, nikogo nie powinno dziwić, że jest on wyniosły, często okraszony patosem, a formy grzecznościowe są czymś normalnym, bo nakazanym przez panującą etykietę. Może się wydawać, że coś jest niezrozumiałe, ale wierzcie mi - przywykniecie do tego i nawet okrzyki na temat flanelowej kamizelki nie będą niczym dziwnym.

Podsumowując, jeśli chcesz przeczytać historię miłosną inną od tej proponowanej przez obecnych autorów, polecam Ci sięgnąć po tę powieść Jane Austen. Ostrzegam tylko, że możesz potrzebować czasu na oswojenie się z językiem i stylem, ale później historia Cię wciągnie i obłoży emocjami. Trzymaj się mocno i czytaj!

Ocena: 7,5/10

(Przesyłam gorące pozdrowienia z Krety!)

    Strefa dobrych cytatów:

     "– Ale on mówił o kamizelkach flanelowych! – krzyknęła Marianna – a dla mnie flanelowa kamizelka łączy się nierozerwalnie z bólem, skurczami, reumatyzmem i wszelkimi chorobami związanymi ze słabością starczego wieku."

     "(...) dumni i niezależni mogą być tylko ci, co nie zaznali cierpienia – tacy mogą stawić czoła zniewadze czy odwzajemnić upokorzenie – ja tego nie potrafię."

     "– Człowiek, który nie wie, co robić ze swoimi czasem, nie zdaje sobie sprawy, że zabiera czas innym."

     "Jak łatwo mówić o opanowaniu tym, co nie mają powodów do rozpaczy."